رنگ سال 2020 و کاربرد آن در دیزاین منزل
چه طور ژله هندوانه درست کنم؟
بیمارستان و زایشگاه جوادالائمه (ع)
شیرخوارگاه حضرت علی اصغر (ع)
بیمارستان مهرگان مشهد
کلینیک دندانپزشکی فارابی مشهد
دکتر زهرا فاضل متخصص پوست ، مو و زیبایی
حمل تخصصی یخچال ساید-اسباب کشی حرفه ای(پارسی بار)
بنیاد دیابت بوعلی
ماده اصلی تشکیل دهنده نمک، سدیم است. این ماده معدنی حیاتی برای بدن، به عنوان تنظیم کننده مایعات در بدن شناخته می شود. اما به گفته محققان، بدن می تواند به مصرف سدیم وابسته شود؛ بنابراین این ماده در صورت مصرف زیاد دیگر مفید نخواهد بود و ما را با مشکلات جدی سلامتی روبه رو می سازد.
نیاز روزانه بدن بزرگسال به سدیم در حدود 2300 میلیگرم معادل با یک قاشق چایخوری است و در حالت ایده آل 1500 میلی گرم در روز می باشد. حال آنکه بسیاری از ما به طور میانگین روزانه 3400 میلیگرم سدیم مصرف می کنیم. انجمن قلب آمریکا معتقد است 75 درصد سدیم مصرفی ما از غذاهای آماده و فرآوری شده حاصل می شود.
در ادامه با نشانه های آشنا می شوید که حاکی از مصرف زیاد نمک هستند:
همانطور که گفته شد سدیم به تعادل آب در بدن کمک می کند. هنگامی که شما غذاهای پر نمک مثل چیپس، پیتزا و در کل فست فود میل می کنید، میزان سدیم خون شما بالا می رود. از این رو بدن برای اصلاح این وضعیت و کمک به کار درست اندام ها، به مقدار بیشتری آب نیاز پیدا می کند. در این مواقع بایستی حتما با نوشیدن آب کافی، مایعات را به بدن خود برسانید در غیر این صورت بدن شروع به استفاده آب درون سلول ها خواهد کرد و به مرور بدن شما خشک و کم آب خواهد شد.
مصرف زیاد نمک سبب می شود تا کلیه ها به علت ناتوانی در دفع کامل مقدار اضافی سدیم، کلسیم بیشتری را از بدن خارج کنند. این مسئله به مرور باعث خروج بیش از حد کلسیم از طریق ادرار از بدن می شود. همین امر زمینه شکل گیری پوکی استخوان به خصوص در زنانی که در سن یائسگی هستند، ضعف استخوان ها و دندان ها را ایجاد می کند.
عملکرد سدیم برای تنظیم مایعات بدن بدین صورت است که با ارسال سیگنال به کلیه ها زمان حفظ و یا دفع آب از بدن را مشخص می کند. اگر میزان سدیم در خون به شکل غیر طبیعی بالا رود در این فرآید مشکل به وجود آمده و کلیه به خوبی کار نمی کند. بنابراین آب از بدن دفع نمی شود و فشار خون بالا می رود؛ که این مسئله با ایجاد فشار بر کلیه ها منجر به بیماری های کلیوی می گردد.
علاوه بر این با بالا رفتن سدیم خون در اثر مصرف غذاهای پر نمک، احتمال ابتلا به سنگ کلیه بیشتر می شود چراکه به علت دفع کم آب، در کلیه سنگ های کلسیم ادراری ایجاد می شود.
گفتیم که با مصرف زیاد نمک، آب کمتر از بدن دفع می شود از این رو ممکن است در نواحی مثل انگشتان پا یا در چشمان خود احساس پف و ورم داشته باشید. نشانه های دیگر از ورم بدن بدون اضافه وزن، تنگ شدن انگشتر و سوزش در پاهاست. ضمن اینکه با افزایش سن احتمال ورم کردن این اجزا در اثر مصرف زیاد نمک بیشتر می شود. این حالت، ورم مایعات اضافی در بدن است. در کنار اینکه ممکن است احتباس آب در بدن به علت یک بیماری مزمن باشد؛ در بیشتر مواقع نشان دهنده مصرف زیاد نمک است. بنابراین بایستی میزان نمک در غذای خود را کاهش دهید.
نمک اضافی می تواند عشای مخاطی معده را تخریب کند و سلامت بافت معده را به خطر بیندازد. هم چنین سدیم می تواند آسیب به دیواره معده را در اثر عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری که عامل سرطان معده است، تقویت کند و منجر به زخم معده گردد. بر اساس نتایج تحقیقات در سال 1996، نمک با مرگ زنان و مردان مبتلا به سرطان معده ارتباط داشته است.
با افزایش میزان سدیم در خون در کلیه ها دو حالت روی می دهد: در اثر کار کردن زیاد کلیه ها برای دفع سدیم اضافی، رنگ ادرار شفاف می شود و به دنبال از دست دادن مقدار زیادی آب از بدن، هم حجم ادرار کاهش می یابد و هم رنگ آن تیره و کدر می گردد.
فشار خون نیرویی است که در اثر پمپاژ قلب به دیواره شریان ها وارد می شود. به دنبال افزایش سدیم در خون، آب به مقدار کافی از بدن دفع نمی شود و حالت احتباس آب اتفاق می افتد، در این حالت فشار خون بالا می رود، پمپاژ قلب سخت تر می شود و احتمال شرایط مثل سکته مغزی و نارسایی قلبی بیشتر می شود. در کنار این ها باید توجه کرد که با افزایش سن به طور طبیعی فشار خون بالا می رود، از این رو به خصوص در این سن باید میزان مصرف نمک را کاهش داد.
به این مطلب سر بزنید: روشهای غیر دارویی کاهش فشار خون بالا
به دنبال افزایش سدیم خون پس از مصرف غذاهای نمکی، خون دچار افزایش حجم شده و فضای بیشتری در رگها اشغال میکند. همین امر منجر به بالا رفتن فشار خون و تشدید سر درد می شود.
مواد معدنی که در انقباض صحیح ماهیچه های بدن نقش مهمی دارند، سدیم و پتاسیم هستند. سطح این دو عنصر باید در بدن متعادل باشد و در صورت بشتر شدن سدیم در بدن می تواند درد یا گرفتگی در ماهیچه ها و عضلات اتفاق بیفتد.
نتایج یک مطالعه در کانادا روی بزرگسالان کم تحرک، نشان داد که مصرف سدیم بالا خطر زوال شناختی را افزایش می دهد. این مطالعه بدون در نظر گرفتن سایر عوامل مانند فشار خون بالا و کیفیت غذای مصرفی شرکت کنندگان بود.
اما عامل افزایش فشار خون در نتیجه مصرف زیاد نمک هم، به رگ های مغز آسیب می رساند و در این شرایط فرد با مشکل تمرکز و قدرت تفکر مواجه می شود. افزون بر این با کاهش آب بدن، فرد احساس خستگی، کاهش قدرت حافظه و واکنش آنی آهسته را تجربه خواهد کرد.
احتمالا این مطلب برای شما مفید باشد: چند تکنیک عالی برای تقویت حافظه
این مطلب هم برای شما مفید است: عادت های روزانه ای که به مغز آسیب می رسانند
1- عادت کنید همواره هنگام خرید محصولات غذایی به جدول تغذیه ای آن نگاهی بیندازید و میزان مواد معدنی موجود در آن را بسنجید. توجه کنید که بهتر است میزان سدیم مصرفی شما در هر وعده به میزان 5 درصد و یا کمتر، از مقدار نیاز روزانه سدیم باشد.
2- مقدار مصرف غذاهای فرآوری شده و آماده مانند کنسروها و فست فودها را کاهش دهید چراکه این غذاها حاوی میزان زیادی سدیم هستند.
پیشنهاد می شود حتما این مقاله را مطالعه کنید: غذاهای فرآوری شده با بدن ما چه می کنند؟
3- برای طعم دار کردن غذا از چاشنی های دیگری مثل سبزیجات معطر، ترشی هایی مثل آب لیمو و یا سرکه استفاده کنید.
4- غذاهای پر نمک را از سبد غذایی خود حذف کنید. برخی از خوراکی های پر نمک انواع چیپس و پفک، سوسیس و کالباس، کنسرو، نان های فانتزی و انواع فست فود را شامل می شوند.
5- مصرف گوشت تازه به جای گوشت های بسته بندی و آماده
6- مصرف میوه های تازه به جای انواع خشک آن ها
7- کمتر از غذاهای رستورانی استفاده کنید. هنگام سفارش غذا، مقدار کمتری نمک برای غذای خود درخواست کنید.