رنگ سال 2020 و کاربرد آن در دیزاین منزل
چه طور ژله هندوانه درست کنم؟
بیمارستان و زایشگاه جوادالائمه (ع)
شیرخوارگاه حضرت علی اصغر (ع)
بیمارستان مهرگان مشهد
کلینیک دندانپزشکی فارابی مشهد
دکتر زهرا فاضل متخصص پوست ، مو و زیبایی
استودیو فیلمبرداری آقای راز
چاق شدن صورت طبیعی بدون عوارض و بدون بازگشت
عامل اصلی احساس سوزش در معده در اغلب موارد سوءهاضمه یا دیس‌پپسیا (Dyspepsia) است. این احساس علامتی است که معده نمی تواند برخی مواد غذایی را تحمل کند.
درمان سوء هاضمه در اکثر مواقع با اصلاح شیوه زندگی و برخی درمان های خانگی امکان پذیر است، گاهی نیز پزشک داروهایی را به این منظور تجویز می کند. اما کسانی که به طور مرتب سوزش معده را احساس می کنند، بایستی برای بررسی علت اصلی آن و دریافت درمان مناسب به پزشک مراجعه نمایند.
سوزش معده ممکن است به صورت سوزش بخش داخلی سینه هم خود را نشان دهد که دردی را به دنبال دارد این درد یا به هنگام غذا خوردن و یا بر اثر تجربه استرس اتفاق می افتد.
سوزش سر دل هم به این شکل است که فرد احساس می کند سوزش از معده به سمت بالا حرکت کرده و به سینه وارد می شود.
دلایلی که برای احساس سوزش در معده مطرح می شوند به شرح زیر است:
شخصی که دچار سوء هاضمه است ممکن است در طول این دوره سوزش معده را همراه با شرایط زیر تجربه کند:
* سوزش سردل
* نفخ
* سر و صدای معده
* احساس پری
* گاز
* حالت تهوع
عواملی مانند مصرف غذای فاسد، غذای بسیار تند یا بیش از حد غذا خوردن سوء هاضمه ایجاد می کند.
پزشکان شرایطی را که سوء هاضمه دلیل مستقیم و مشخصی نداشته باشد، سوء هاضمه عملکردی می نامند. این شکل از سوء هاضمه هم ممکن است علایمی مانند سوزش معده ایجاد نماید.
هر چند سوء هاضمه عملکردی ضرری ندارد، اما زمانی که علائم آن دردناک و آزاردهنده گردند، پزشک دلایل احتمالی دیگر را نیز بررسی می کند.
بعضی از غذاها در گروهی از افراد واکنش هایی ایجاد می کند که به بیماری بازگشت اسید معده به مری شباهت دارد و می تواند سوزش معده ایجاد می کند. از جمله این خوراکی ها که در پاره ای اوقات موجب بروز مشکلات گوارشی می شوند شامل موارد زیر هستند:
*غذاهای نایت‌شید، مانند بادنجان، فلفل دلمه ای و گوجه فرنگی
* الکل در تحریک دستگاه گوارش و بروز احساس سوزش معده و دیگر مشکلات نقش دارد.
* گلوتن، به خصوص در افرادی که عدم تحمل گلوتن دارند.
* لبنیات، به خصوص در افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند.
از عوارض بعضی از داروها اثر بر دستگاه گوارش و ایجاد احساس سوزش در معده است. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) در این گروه قرار می گیرند:
* ایبوپروفن
* آسپرین
* ناپروکسن
* سلکوکسیب
* اگزاپروزین
اگر از آن دسته از کسانی هستید که از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی به طور مرتب استفاده می کنید و اخیرا دچار معده درد شده اید بهتر است با پزشک خود برای تغییر در دوز دارو و یا جایگزینی آن با دارویی دیگر صحبت کنید.
در بیماری بازگشت اسید معده به مری به طور مرتب اسید معده به مری باز می گردد. در اثر بیرون زدن اسید از معده و حرکت آن به سمت بالا و ورود به مری، احساس سوزش در معده و سینه ایجاد می شود.
سایر علامت های این بیماری عبارتند از:
* سرفه‌‌ی مزمن
* گاز و نفخ
* بالا آمدن غذا یا اسید معده تا دهان
* مزه ترش در انتهای دهان
* دشواری در بلع
البته بیماری بازگشت اسید معده به مری ممکن است عوارضی مثل، آسیب دیدگی مری با اسید معده داشته باشد و در این صورت خطر شرایطی مانند مری بارت (Barrett's esophagus) که تغییرات مضری در دیواره داخلی مری را منجر می شود، افزایش دهد.
پزشکان هنوز به علت اصلی بروز سندرم روده تحریک پذیر پی نبرده اند، با این حال این شرایط شایع است. به غیر از سوزش معده دیگر علامت های این بیماری شامل موارد زیر است:
*نفخ
* یبوست
* کرامپ ها
* اسهال
هر چند سندرم روده تحریک پذیر یک بیماری بلند مدت محسوب می شود، با کمک درمان های بسیاری می توان علائم آن را مدیریت نمود.
باکتری اچ. پیلوری یا هلیکوباکتر پیلوری می تواند عفونت معده را موجب شود.
کسانی که به عفونت اچ. پیلوری مبتلا هستند در کنار سوزش معده علائم دیگری مثل موارد زیر را تجربه می کنند:
* بی اشتهایی
* کاهش وزن ناخواسته
* آروغ زدن
زخم معده یا زخم های پپتیک که در دیواره داخلی معده شکل می گیرند، سوزش در معده و شکم را به عنوان قوی‌ترین علامت نشان می دهند. علاوه بر این، این زخم ها موجب موارد زیر نیز می شوند:
* احساس پری حتی پیش از غذا خوردن
بسیاری از افرادی که به زخم های پپتیک مبتلا هستند در برابر برخی غذاها نیز واکنش هایی را تجربه می کنند. برای مثال، غذاهای تند می توانند علائم این شرایط را تشدید کنند.
در موارد نادر، ممکن است سوزش معده نشانه ای از سرطان معده باشد. علامت های دیگر این بیماری عبارتند از:
* سوزش سردل شدید
* حالت تهوع و استفراغ
* استفراغ خون آلود
* مدفوع خون آلود
* کم خونی
* خستگی
* احساس پری در قسمت بالایی شکم
انجمن سرطان آمریکا معتقد است اختلالات غیر سرطانی هم می توانند بسیاری از این علائم را موجب شوند.
عموما با معاینه بدنی تشخیص آغاز می شود. پزشک درباره علائم فرد و رژیم غذایی، سبک زندگی، و هر گونه داروی مصرفی او پرسش هایی مطرح می کند.
به علاوه ممکن است پزشک از ابزارهای دیگری، مانند سونوگرافی یا آندوسکوپی، برای کمک به تشخیص دلیل زمینه ای استفاده کند.
در این زمینه آزمایش هایی، مانند آزمایش تنفس، برای بررسی باکتری اچ. پیلوری تجویز می شوند.
پس از تشخیص علت اصلی سوزش معده، پزشک گزینه درمان مناسب را ارائه می کند.
برخی داروهای تجویزی علائم بازگشت اسید معده و سوء هاضمه را تسکین می دهند.
در صورت ابتلا به عفونت اچ. پیلوری، آنتی بیوتیک تجویز می شود. اگر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی دلیل احساس سوزش باشند، پزشک دارو یا دوز مصرفی آن را تغییر خواهد داد.
در صورتی که از کارهای زیر پیروی کنید می توانید از احساس سوزش در معده پیشگیری کرده و یا به کاهش آن کمک کنید:
حذف غذاهای محرک
کسانی که تحمل غذایی پایینی دارند و یا به بیماری بازگشت اسید معده مبتلا هستند بهتر است مصرف مواد غذایی محرک یا تشدیدکننده را کاهش دهند. برای نتیجه گیری بهتر یک دفتر گزارش روزانه تهیه کنید و در آن هر وعده غذایی و میان وعده مصرفی و علائمی را که پس از آن ها ظاهر می شوند، ثبت کنید.
برخی از محرک های شایع، موارد زیر هستند:
* کافئین
* لبنیات
* غذاهای سرخ شده
* شکلات
* غذاهای چرب
* سیر، تره فرنگی و پیاز
* گلوتن
* الکل
* مرکبات
* غذاهای نایت‌شید، مانند بادنجان، فلفل دلمه ای و گوجه فرنگی
از اقدامات پیشگیرانه دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
* مدیریت استرس
* پرهیز از غذا خوردن دیر وقت پیش از خواب
* مصرف وعده های غذایی کوچک‌تر
* کاهش یا ترک مصرف الکل
* حفظ وزن سالم
* بالاتر قرار دادن سر با استفاده از متکای اضافه هنگام خواب شبانه
اگر سوء هاضمه گاه و بیگاه رخ می دهد جای نگرانی نیست. اگر فردی علائم پایدار، مانند سوزش معده را تجربه می کند باید به پزشک مراجعه کند.
از دیگر علائم نگران کننده می توان به کاهش وزن ناخواسته، احساس پری، یا بی اشتهایی اشاره کرد.
منبع: عصر ایران
